|
Café Kanal 16/04/2013 19:00
REPORT (foto's op flickr) INTRO Een sociale mix wordt voorgesteld als het ideaalbeeld van de ‘cohesieve’, meervoudige, multiculturele samenleving. Een sociale mix is een doel op zich geworden, een remedie tegen de problemen in sommige wijken, waar de indicatoren van kansarmoede en uitsluiting zijn geconcentreerd. Uit het onderzoek van Emmanuelle Lenel komt de sociale mix echter naar voren als een idee dat maatschappelijke problemen ‘eufemiseert’, onder het tapijt veegt. Het is een oplossing waarmee politici graag schermen om weg te komen met bepaalde acties in de stad. Sommige maatregelen hebben echter geen enkel effect op de sociale mix, maar worden daardoor wel gelegitimeerd. Het streven naar een sociale mix zou voortvloeien uit de angst om een steeds grotere concentratie van bepaalde groepen in een wijk te krijgen. Een sociale mix wordt ook gezien als de garantie van stabiliteit in een wijk, als een hefboom voor de bewoners om een gevarieerd sociaal netwerk te creëren, om nieuwe maatschappelijke modellen te leren kennen op de hoek van de straat. De persoonlijke contacten zouden leiden tot een grotere sociale cohesie. Nochtans is fysieke nabijheid verre van voldoende om een reëel contact te creëren. Vaak zijn de acties vooral gericht op het aantrekken van nieuwe bewoners en zelden op de bewoners die er al zijn. Die krijgen te maken met een stijging van de huur, een indirecte factor van sociale repressie.
GETUIGENISSEN & DROMEN
ERGENS HIER is het orgelpunt van een langdurig samenwerkingsproject tussen het Kunstenfestivaldesarts, de kunstenares Inne Goris en de basisschool Vier Winden in Molenbeek. Een groep leerlingen krijgt al enkele jaren de kans om een kijkje te nemen achter de schermen van de kunstwereld. In 2011 zaten ze in de jury van de Children’s Choice Awards. In 2012 konden ze het creatieproces van de voorstelling Hoog Gras van Inne Goris van nabij volgen. En dit jaar werden ze zelf scheppers! Om een andere kijk te krijgen op hun eigen wijk vertrokken de leerlingen vanuit hun dagelijkse traject naar en van school. ERGENS HIER is gebaseerd op hun verhalen, indrukken en ontdekkingen, een voorstelling tussen droom en realiteit, geschreven en geregisseerd in samenwerking met de kinderen voor een publiek van alle leeftijden. Een succesvolle kunstenares maakt de bewuste keuze om haar activiteiten in een schoolomgeving te plaatsen. Haar engagement is bedoeld om de kinderen verder dan hun eigen muren te leren kijken, om zichzelf opnieuw uit te vinden, om nieuwsgierig te zijn, hun horizon te verbreden, respect te hebben voor zichzelf en anderen … Kortom, hun ontwikkelingskansen te vergroten. Een artistiek project van Maya Van Leemput en Bram Goots waarin de toeschouwers worden uitgenodigd om hun mogelijke toekomsten te verkennen, te verzamelen, te verbeelden en te creëren. Video verkrijgbaar bij
Dit e-mailadres is beveiligd tegen spambots, u heeft JavaScript nodig om het te kunnen bekijken
van het HCSS REACTIES VAN PANEL CONCLUSIE VAN DE DEBATTEN
Het ideaal van de sociale mix als antwoord op de ‘problemen’ in sommige Brusselse wijken is sterk verankerd. Vaak is het moeilijk om nieuwe concepten veld te laten winnen. De kritiek op de bestaande instrumenten werd uitgediept met academische uiteenzettingen. De mensen op het terrein lieten ons via hun projecten proeven van een betere manier van samenleven. Nu is het zaak om nog verder te gaan!
Enkele ideeën om te onthouden: Vaak vertrekken we vanuit het principe dat deze wijken homogeen zijn, ze krijgen een algemene stempel opgedrukt. Maar er is een grote diversiteit in deze wijken. Het negatieve beeld dat dezelfde wijken altijd opgeplakt krijgen, heeft een sneeuwbaleffect. Mensen raken gedemotiveerd, initiatieven sterven een stille dood. Een betere analyse en meer gerichte acties zouden waarschijnlijk meer resultaat bereiken. Het moet mogelijk zijn om talenten te ontdekken en de kans te bieden om tot bloei te komen, wanneer we de aanwezige skills en behaalde successen in deze wijken in de kijker zetten.
Het overheidsbeleid moet opnieuw onder de loep worden genomen. Kunnen we onderwijs, huisvesting en economie anders aanpakken, op een manier die rekening houdt met de problemen die bepaalde wijken van Brussel vandaag ondervinden? We kunnen dromen van een streven naar een sociale mix via de mobiliteit. In Frankrijk is de tram een doeltreffend instrument voor stadsvernieuwing, dat verplaatsing vergemakkelijkt. Hoe zit dat in Brussel?
Acties zoals de wijkcontracten zijn bedoeld om de wijk te versterken, zodat die meer weerwerk kan bieden tegen de druk van de vastgoedmarkt. Wijkcontracten hebben een positieve evolutie teweeggebracht, maar zijn niet bedoeld om alle problemen op te lossen, zoals een gebrek aan sociale samenhang. Het zou interessant zijn om het vraagstuk van sociale mix en sociale mobiliteit te integreren in de acties van een wijkcontract. Dat zijn flexibele instrumenten, die op dit moment worden hervormd. Tot nu toe behandelden die slechts heel weinig onderwerpen die te maken hebben met grote infrastructuurwerken. In de toekomst zouden ze ook kunnen inspelen op grotere gebieden, zoals het kanaal of Thurn & Taxis. Indien er collectieve voorzieningen zoals een sportzaal op deze schaal worden gecreëerd, dan kan ook het mobiliteitsvraagstuk worden aangepakt. Aanzetten tot meer respect voor de ander betekent ook meer plaats geven aan de moslimgemeenschap. Je zou je een soek kunnen voorstellen aan de Gentsesteenweg of een moskee kunnen bouwen in Molenbeek. De economie moet werkgelegenheid creëren. Het is niet alleen een kwestie van weten wat de jongeren te bieden hebben, maar ook van wat de maatschappij hen kan bieden! Hoe wordt het culturele aspect geïntegreerd in deze acties? Op welk model van het leven in de stad is de stedelijke ruimte gebaseerd? Welk effect heeft dat op de mensen die de stedelijke ruimte gebruiken? Denken aan meer directe acties in samenspraak met de mensen die de openbare ruimte bevolken. Een sociale invalshoek toevoegen op verschillende niveaus: huisvesting, werkgelegenheid, onderwijs … Eerder mikken op collectieve processen voor een sociale emancipatie dan op individuele processen.
Allerlei startpunten om verder te geraken!
|